Akademi Hastanesi’nin başarılı Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Deniz Gülhan, meme hastalıkları ile ilgili bilmemiz gereken her şeyi bizler için derledi…

Tıpta meme hastalıklarıyla ilgili branş genel cerrahidir. Meme hastalıkları konusunda genel cerrahi ile koordinasyon halinde olan diğer bölümler ise; radyoloji, patoloji, onkoloji, radyasyon onkolojisi, kadın hastalıkları, endokrinoloji ve plastik cerrahidir.

Hayatları boyunca her iki kadından birinde bir meme rahatsızlığı görülür. Her 5 kadından birinde memeden biyopsi denilen doku örneklemesi işlemi yapılması gereklidir ve her 10-15 kadından birinde meme kanseri gelişir. Türkiye’de her yıl yeni meme kanseri teşhisi alan kadın sayısının 20-30 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Erken dönemde, kitle çapı yarım santimetrenin altındayken tanı alan olgularda, hastalık hemen hemen hiç yayılmadan başarıyla kontrol altına alınabilmektedir. Ancak özellikle ülkemizin azgelişmiş kesimlerinde hastaların yarıdan çoğunun geç evrede tanı aldığı saptanmıştır. Tanı alındıktan sonraki 10 yıllık sağkalım oranları erken evrelerde %90’ın üzerindeyken geç evrelerde maalesef %50’nin altına düşmektedir.

Meme kanseri gelişmiş bir hastaya eğer müdahale edilmezse beklenen ortalama ömür üç yıldan kısadır. Ancak günümüzde meme kanserine karşı çok güçlü tedavi imkanları geliştirilmiştir. Son elli yılda toplumda meme kanseri gelişme sıklığı yaklaşık iki katına çıkmış olmasına rağmen meme kanserine bağlı ölümlerin oranı azaltılmıştır.

Meme ve koltuk altı muayenesi, meme ultrasonografisi ve mamografinin birlikte kullanılması meme hastalıklarının çoğunun teşhisi için yeterlidir. Menapoz öncesi kadınlarda meme muayenesi için ideal zaman adet kanaması bittikten 5 gün sonrasıdır.

Memeyle ilgili en sık başvuru şikayetleri meme ağrısı ve meme de ele gelen şişliklerdir.

Meme ağrısı nedir:

Özelllikle doğurganlık çağındaki bayanlarda oldukça sık rastlanılan bir şikayettir. Bu ağrının nedeni çoğunlukla memenin yapısından kaynaklanırken memedeki kitleler de kendi başına ağrı yapabilir. MEME KANSERİ OLAN HASTALARDA MEME DE AĞRI OLDUKÇA NADİRDİR!!!!!

Meme ağrısı siklik, non siklik ve meme dışı meme ağrıları olarak 3’e ayrılabilir.
Siklik meme ağrıları: 20-30’lu yaşlarda özellikle adet dönemi öncesinde sık görülür her iki meme de olur ve adet ile birlikte kendiliğinden düzelir. Çoğunlukla sebebi memenin hormonal baskı altında kalmasıdır.

Non siklik meme ağrıları: Çoğunlukla 40 lı yaşlarda ve tek meme de görülür. Sebebi memedeki kisler , kitleler ve yapısal değişikliklerdir.
Meme dışı ağrılar: Meme dokusunun altında ve etrafında birçok kas grubu mevcuttur ve bu kaslarda meydana gelen spazma bağlı ağrılardır.

MEME AĞRISI NASIL AZALTILIR?

Eğer meme deki kitlelerden kaynaklanan bir sorun değilse;

-Kişinin meme yapısına uygun destekleyici(balenli) sütyen yada sporcu sütyeni kullanılarak meme hareketlerinin olabildiğince azaltılması.Aşırı hassas dönemlerde gerekirse yatarken bile sütyen çıkartılmaması.
-Ağrı kesiciler.
-Sıcak-ıslak kompreslerle ya da havlularla pansuman.
-Kahve-sigara tüketimin azaltılması ya da kesilmesi.
-Stresin azaltılması.

Memede ele gelen şişlikler:

Meme granüler yapıda bir doku olduğu için diğer dokulara nazaran daha fazla kitle görülebilir. Ancak meme de var olan her kitle KANSER DEĞİLDİR. Meme kitlelerinin çoğunluğu iyi huylu kitlelerdir. Bu kitlelerin çoğu ele gelen , düzgün sınırlı ve ağrılı dır. Böyle bir kitle tespit edildiğinde doktora başvurmak gerekir. Bu tespiti yapabilmenin yolu da elle muayeneden geçmektedir.

ELLE MUAYENE YAPIN

Peki nasıl , adet gören bayanlar adet başlangıcından 7-10 gün sonra ayna karşısında her iki memeyi görerek yapmalıdır. Muayene sırasında kol başın arkasında alınır meme başından başlayarak tüm meme dokusu parmak uçlarıyla sıkmadan üstten bastırılarak taranır meme dokusunun ardından da koltuk altına bakılır ve bu işlem diğer meme içinde aynı şekilde tekrarlanır.

ELLE MUAYENE DE ŞİŞLİK VAR?

Eğer elle muayenede şişlik tespit edilirse bir cerraha başvurmanız gereklidir. Cerrah tarafından tarif edilen lokalizasyona tekrar muayene yapılır ve gerekli tanı testleri istenir. Bu tanı testlerine göre de meme ye yapılacak işleme karar verilir.

BEN KANSERMİYİM?

Meme de olan her kitle kanser değildir. UNUTMAYIN !!! KANSERİN KESİN TANISI PATOLOJİ İLE KONULUR. Ancak bazı durumlar meme kanseri açısından şüphelidir. Eğer meme de sabit yerinden oymayan bir kitle varsa , bu kitlenin sınırları düzensizse , meme başında yada varolduğu alanda çöküntü yapıyorsa , koltuk altında şişlikler varsa , ailede meme kanseri öyküsü varsa bu durumda mutlaka bir cerrah tarafından değerlendirilmenizi önermekteyiz.

KANSER İÇİN TARAMA YAPMALI MIYIM?

Unutmayalım ki kanserlerin tümünün tedavisi erken teşhistir. Bu nedenle 40 yaşından itibaren mamografi ile meme taraması yapılmalıdır. Daha erken yaşlarda da gereklilik halinde mamografi çekilebilir. Ne kadar çekimi eziyetli olsada mamografi en önemli tarama testidir.

Sonuç olarak meme ile ilgili hastalıklarda ihmal olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle her 6 ayda bir bir cerrah tarafından meme muayenesi ve 40 yaştan itibaren mamografi yapılması büyük önem arz eder.